آمیخته بازاریابی چیست؟ + معرفی مدل 4P

میکس مارکتینگ یا آمیخته بازاریابی چیست؟ بازاریابی صرفا محدود به تبلیغات و فروش محصول نیست و ابعاد مختلفی دارد. با کمک آمیخته بازاریابی می توانید استراتژی کسب و کار خود را تدوین و در برندسازی کسب و کار خود موفق شوید. هر کسب و کاری از جنبه های مختلفی تشکیل شده است، بنابراین رشد آن نیازمند تحلیل چندگانه است. بنابراین توجه به بازاریابی آمیخته از اهمیت بسیاری برخوردار است.

چرا که در آن گستره ی وسیعی از معیارهای تحلیلی را در بر می گیرد. به طور مثال مدل 4P بیان کننده نوع محصول، سیاست های قیمتگذاری، تیم فروش و روشهای توزیع محصول است.

مدل 4p چیست؟

چهار پی (4p) عوامل کلیدی هستند که در بازاریابی یک کالا یا خدمات نقش دارند. این عوامل محصول، قیمت، مکان و ترویج یک کالا یا خدمات هستند. چهار پی که اغلب از آن به عنوان آمیخته بازاریابی یاد می‌شود، توسط عوامل داخلی و خارجی در محیط کلی کسب و کار محدود می شوند و به طور قابل توجهی با یکدیگر تعامل دارند.

4p توسط شرکت ها برای شناسایی برخی از عوامل کلیدی برای کسب‌ و کارشان استفاده می‌شود، از جمله اینکه مصرف کنندگان از آنها چه می‌ خواهند، چگونه محصول یا خدمات آن ها این نیازها را برآورده می‌کند یا نمی تواند برآورده کند، چگونه محصول یا خدمات آنها در جهان درک می‌شود و کسب و کار رقبا و نحوه تعامل آنها با مشتریان خود چگونه است.

4p چهار عامل اساسی در بازاریابی یک کالا یا خدمت برای عموم هستند.

این چهار P عبارتند از:

• محصول (کالا یا خدمات)
• قیمت (آنچه مصرف کننده می پردازد)
• مکان (محل عرضه یک محصول)
• ترویج (تبلیغات)

تاریخچه آمیخته بازاریابی از 4p تا 15p

در این بخش موضوع آمیخته بازاریابی چیست را در تاریخچه آن بررسی می کنیم. اولین فردی که مفهوم آمیخته بازاریابی را مطرح کرد نیل بوردن بود که بیان کرد بازاریابی هر کسب و کاری شامل محصول(product)، قیمت(price)، مکان(place) و ترویج(promotion) است که چون هر کلمه با حرف p آغاز شدند نام آن را بازاریابی 4p نامید.

نیل بوردن ایده آمیخته بازاریابی – و مفاهیمی را که بعداً به عنوان چهار P شناخته شد – در دهه 1950 رایج کرد. بوردن استاد تبلیغات در دانشگاه هاروارد بود. مقاله او در سال 1964 با عنوان “مفهوم آمیخته بازاریابی” راه هایی را نشان داد که شرکت ها می توانند از تاکتیک های تبلیغاتی برای جذب مشتریان خود استفاده کنند. تا چندین دهه بعد، مفاهیمی که بوردن آن را رایج کرد، توسط شرکت ها برای تبلیغ کالاها و خدمات خود استفاده شد.

بیشتر بخوانید: رادیو مارکتینگ

زمانی که ایده های بوردن برای اولین بار معرفی شدند، در دنیای تجارت بسیار تأثیرگذار بودند و طی چندین سال توسط دیگر بازیگران کلیدی این صنعت توسعه و اصلاح شدند. در واقع مک کارتی استاد بازاریابی در دانشگاه ایالتی میشیگان بود که مفاهیم کتاب بوردن را اصلاح کرد و ایده “4p” را ایجاد کرد، اصطلاحی که هنوز هم استفاده می شود.

در سال 1960، مک کارتی کتاب «بازاریابی اساسی: رویکرد مدیریتی» را نوشت و ایده 4p را بیشتر رایج کرد. در زمانی که این مفهوم برای اولین بار ابداع شد، آمیخته بازاریابی به شرکت ها کمک کرد تا موانع فیزیکی را که مانع از پذیرش گسترده محصول می شد، شناسایی کنند. امروزه اینترنت به کسب و کارها کمک کرده است تا به سطح بیشتری از یکپارچگی بین مشاغل و مصرف کنندگان دست یابند و همچنین بر برخی از این موانع غلبه کنند.

در سالهای پس از آن بازاریابان به این نتیجه رسیدند که مدل 4p به طور کامل تمام بخشهای بازاریابی یک کسب و کار را در بر نمیگیرد و عناصر مهمی چون نیروی انسانی که علی الخصوص شرکت های خدماتی به آن نیاز داشتند را نادیده گرفته بود. بنابرین آنها سه عنصر دیگر را که شامل نیروی انسانی (People)، شواهد عینی (Physical Evidence) و فرایند (Process) بود اضافه کردند و نام مدل خود را 7pقرار دادند. حال کمی با مفهوم آمیخته بازاریابی چیست آشنا شده اید.

بنابراین به این نتیجه می رسیم که نمی توان تاثیر دیجیتال مارکتینگ را بر رشد کسب و کارها نادیده گرفت. پس از آن نیز با گسترش این مدل و افزایش عناصر آن مدلهای 8p، 11p، 13p، 15p به بازار آمدند. اکنون به توضیح هر یک از عوامل 4p می پردازیم.

تشریح ابعاد مدل 4P

در این بخش به تشریح جزئیات 4 بعد مدل 4p از آمیخته بازاریابی می پردازیم و درباره جزئیات آن اطلاعاتی در اختیارتان قرار می دهیم. پس از مطالعه این بخش به پاسخ آمیخته بازاریابی چیست می رسید.

محصول product

محصول به کالا یا خدماتی اطلاق می شود که یک شرکت به مشتریان ارائه می دهد. در حالت ایده آل، یک محصول باید تقاضای مصرف کننده موجود را برآورده کند. یا ممکن است یک محصول آنقدر جلب رضایت کند که مصرف کنندگان معتقد باشند که باید آن را داشته باشند و تقاضای جدیدی ایجاد کند.

برای موفقیت در این امر، بازاریابان باید چرخه عمر یک محصول را درک کنند و مدیران کسب و کار باید برنامه‌ای برای برخورد با محصولات در هر مرحله از چرخه زندگی خود داشته باشند. نوع محصول همچنین تا حدی تعیین می‌کند که کسب‌ و کارها چقدر می‌توانند برای آن هزینه کنند، کجا آن را قرار دهند و چگونه آن را در بازار تبلیغ کنند.

به عنوان مثال، اپل اولین کمپانی ای بود که یک گوشی هوشمند با صفحه نمایش لمسی ساخت که می‌توانست موسیقی پخش کند، اینترنت را مرور کند و تماس تلفنی برقرار کند. پس از آن تا 1 نوامبر 2018، مجموع فروش آیفون به 2.2 میلیارد دلار رسید. اپل اعلام کرد که یک میلیارد امین دستگاه iOS خود را در 22 نوامبر 2014 فروخته است. و در سال 2018، این شرکت اعلام کرد که به فروش دو میلیاردمین دستگاه iOS خود نزدیک می شود.

بیشتر بخوانید: بوت کمپ چیست؟

قیمت price

قیمت هزینه ای است که مصرف کنندگان برای یک محصول می پردازند. بازاریابان باید قیمت را به ارزش واقعی محصول مرتبط کنند، اما باید هزینه های عرضه، تخفیف های فصلی و قیمت های رقبا را نیز در نظر بگیرند. در برخی موارد، مدیران تجاری ممکن است قیمت را افزایش دهند تا ظاهری لوکس به محصول بدهد (مانند کمپانی اپل). از طرف دیگر، آنها ممکن است قیمت را کاهش دهند تا مصرف کنندگان بیشتری بتوانند محصول را امتحان کنند.

بازاریابان همچنین باید تعیین کنند که چه زمانی و چه مقدار تخفیف مناسب است. گاهی اوقات یک تخفیف می تواند مشتریان بیشتری را جذب کند، اما همچنین می تواند این تصور را ایجاد کند که محصول در مقایسه با زمانی که قیمت بالاتری دارد، کمتر انحصاری یا لوکس است.

UNIQLO، که دفتر مرکزی آن در ژاپن است، یک تولید کننده پوشاک جهانی است. UNIQLO مانند رقبای خود – دیگر برندهای معروف پوشاک مانند گپ و زارا – لباس‌هایی با قیمت پایین و استفاده روزانه تولید می‌کند. اگر بخواهید با استراتژی هوشمندانه ای پیش بروید، متوجه می شوید که برای تبلیغات به سمت بازاریابی اینترنتی یا همان آنلاین مارکتینگ بروید، چرا که که هزینه های موجود در بازاریابی آنلاین می تواند بسیار برای شما بسیار به صرفه تر در بیاید.

چیزی که UNIQLO را منحصر به فرد می کند این است که محصولات نو آورانه و با کیفیت ایجاد می کند. این شرکت قادر است با تهیه پارچه خود از شرکای سازنده مواد خود، تامین مواد پایدار و با کیفیت با هزینه کم با سفارش در حجم زیاد و جستجوی مداوم با کیفیت ترین و کم هزینه ترین مواد در جهان، این کار را انجام دهد. این شرکت همچنین مستقیماً با سازندگان خود مذاکره می کند و با سازندگان ژاپنی با کیفیت بالا و نو آور شراکت استراتژیک ایجاد کرده است.

بیشتر بخوانید: بازاریابی عملگرا

مکان place

شرکت ها در مورد مکان خود باید تصمیم بگیرند محصول را کجا باید بفروشند و چگونه محصول را به بازار عرضه کنند. هدف مدیران کسب و کار همیشه این است که محصولات خود را در معرض دید مصرف کنندگانی قرار دهند که احتمال خرید آنها بیشتر است. تبلیغات در بازار دیجیتال باید به گونه ای باشد که عامل مکان به شکل ویژه ای درنظر گرفته شود.

این عامل در 4p ممکن است به قرار دادن محصول در یک فروشگاه و یا درج آن محصول در نمایش های تلویزیونی، در فیلم ها، یا در صفحات وب به منظور جلب توجه برای محصول اشاره داشته باشد.

ترویج promotion

ترویج شامل تبلیغات، روابط عمومی و استراتژی تبلیغاتی است. هدف از تبلیغ یک محصول این است که برای مصرف کنندگان آشکار شود که چرا به آن نیاز دارند و چرا باید هزینه ای برای آن بپردازند. بنابراین باید تبلیغات موثر را انتخاب کرد.

بازاریابان تمایل دارند عناصر تبلیغاتی و قرارگیری را با هم گره بزنند تا بتوانند به مخاطبان اصلی خود دست یابند.  در عصر دیجیتال، عوامل “مکان” و “ترویج” به همان اندازه که در فضای واقعی و فیزیکی و هستند درفضای انلاین نیز حضور دارند.

برند سوئدی ودکای Absolut در سال 1980 تنها 10000 جعبه از ودکای خود را فروخت. اما تا سال 2000، این شرکت به لطف کمپین تبلیغاتی نمادین خود، 4.5 میلیون جعبه فروخت. تصاویر موجود در این کمپین، بطری امضای این برند را به شکل طیفی از تصاویر سورئال نشان می‌دادند: بطری با هاله، بطری ساخته شده از سنگ، یا به عنوان طرح کلی درختان در یک پیست اسکی. تا به امروز، این کمپین تبلیغاتی Absolut یکی از طولانی ترین کمپین های تبلیغاتی مستمر در تمام دوران است، از سال 1981 تا 2005

برخی سوالهای متداول بازاریابی 4p

4p در بازاریابی به چه معناست؟

محصول، قیمت، تبلیغ و مکان، 4p آمیخته بازاریابی را تشکیل می دهند. اینها عوامل کلیدی هستند که در بازاریابی یک کالا یا خدمات نقش دارند.

بازاریابی 4p چه مزیتی دارد؟

بازاریابی 4p عبارت است از مکان، قیمت، محصول و تبلیغات. با ادغام دقیق همه این استراتژی‌های بازاریابی در یک آمیخته بازاریابی، شرکت‌ها می‌توانند اطمینان حاصل کنند که محصول یا خدمات قابل مشاهده و پرتقاضایی دارند که قیمت رقابتی دارد و برای مشتریانشان تبلیغ می‌شود.

place به مکان و نحوه خرید محصول شما اشاره دارد. نمونه‌هایی از مکان‌هایی که مصرف‌کنندگان می‌توانند محصولات شما را بخرند و یا از خدمات شما استفاده کنند عبارتند از: آنلاین از طریق مرورگر وب، از طریق برنامه تلفن هوشمند، مکان‌های خرده‌فروشی، از طریق نمایشگاه‌ها یا رویدادها، از طریق کانال‌های بازار مانند آمازون یا دیجی کالا، یا از طریق یک متخصص فروش.

Price به میزان هزینه محصول یا خدمات شما اشاره دارد. نحوه قیمت گذاری محصول به رقبا، تقاضا، هزینه تولید محصول و آن مقدارکه مصرف کنندگان مایل به خرج کردن هستند بستگی دارد.

product به محصول یا خدماتی اطلاق می شود که کسب و کار شما به مخاطبان هدف شما ارائه می دهد. محصولی که یک شرکت ارائه می دهد بسته به نوع شرکت و کاری که انجام می دهد می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. برای مثال، مک‌دونالد غذاهای فست فود، از جمله همبرگر، سیب زمینی سرخ کرده، و محصولات مرغ ارائه می‌کند، در حالی که Salesforce نرم‌افزار مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و ابزارهای اتوماسیون بازاریابی را برای کسب‌وکارها ارائه می‌کند.

Promotion به تبلیغات مشخص و متفکرانه ای اشاره دارد که به بازار هدف شرکت می رسد. یک شرکت ممکن است از یک کمپین اینستاگرام، یک کمپین روابط عمومی که محصولی را به نمایش می‌گذارد یا یک کمپین ایمیلی برای دسترسی به مخاطبان خود در مکان و زمان مناسب استفاده کند.

چگونه از بازاریابی 4p استفاده می کنید؟

مدل 4P را می‌توان زمانی که در حال برنامه‌ریزی یک کسب‌وکار جدید، ارزیابی پیشنهاد موجود، یا تلاش برای بهینه‌سازی فروش خود با مخاطبان هدف خود هستید، استفاده کرد. همچنین می تواند برای آزمایش استراتژی بازاریابی فعلی شما استفاده شود.

سخن پایانی

در این مقاله سعی شد تمام مفاهیم مورد نیاز برای درک آمیخته بازاریابی (marketing mix) و مدل 4p اورده شود. با مطالعه و به کارگیری مطالب مقاله سعی کنید کسب و کار خود را بهبود بخشید. در صورت نیاز می توانید با کارشناسان آکادمی آغازینو در ارتباط باشید.